عربيEnglish

The Noble Qur'an Encyclopedia

Towards providing reliable exegeses and translations of the meanings of the Noble Qur'an in the world languages

Council, Consultation [Ash-Shura] - Afri translation - Mahmoud Abdulqader Hamza

Surah Council, Consultation [Ash-Shura] Ayah 53 Location Maccah Number 42

حمٓ [١]

1. Caa-Miim (edde faxem yalli yaaxige).

عٓسٓقٓ [٢]

2. Qayn-Siin-Qhaaf (cddc faxem yalli yaaxige).

كَذَٰلِكَ يُوحِيٓ إِلَيۡكَ وَإِلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكَ ٱللَّهُ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ [٣]

3. Nabiyow Yallay mayso leeh naggaarinnu-le ama Qhuraan wacyih kol kah oobise innah kok duma sugte ambiyal kitooba oobise.

لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۖ وَهُوَ ٱلۡعَلِيُّ ٱلۡعَظِيمُ [٤]

4. Qaranwaay, baaxól enni ittam Yalli-le kaadu usuk fayyaliiy, nabna-li.

تَكَادُ ٱلسَّمَٰوَٰتُ يَتَفَطَّرۡنَ مِن فَوۡقِهِنَّۚ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ يُسَبِّحُونَ بِحَمۡدِ رَبِّهِمۡ وَيَسۡتَغۡفِرُونَ لِمَن فِي ٱلۡأَرۡضِۗ أَلَآ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ [٥]

5. Qaranwa ittak amol faqittaamat xayyossu hayte Yallih nabnak abta meesih sabbatah, malayka sinni Rabbi saytunnoysak faylissa, kaadu moominiinik baaxól yan marah dambi cabti esserta Yallal, oobbiyooy! Diggaluk Yalli usuk dambi cabti-li, xuwaw-li.

وَٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ أَوۡلِيَآءَ ٱللَّهُ حَفِيظٌ عَلَيۡهِمۡ وَمَآ أَنتَ عَلَيۡهِم بِوَكِيلٖ [٦]

6. Yallak kalah yallitteeta awlah haysite marih abtootat Yalli loynah yaniih, nabiyow atu ken abtoota (caabi) dacrisé hinnito atu meesiisê kal.

وَكَذَٰلِكَ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ قُرۡءَانًا عَرَبِيّٗا لِّتُنذِرَ أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ وَمَنۡ حَوۡلَهَا وَتُنذِرَ يَوۡمَ ٱلۡجَمۡعِ لَا رَيۡبَ فِيهِۚ فَرِيقٞ فِي ٱلۡجَنَّةِ وَفَرِيقٞ فِي ٱلسَّعِيرِ [٧]

7. Tonnaah kok naharsi farmoytiitil wacyi kah oobisne innah Qhuraanay Qarab afat yani wacyih kol oobisne nabiyow makki maraa kee seehadak tet deraafel tanim edde meesissâ gidah kaadu gaaboynah ayróy (qhiyaamah ayró kinnuk) mamut kak waaga sinnih digaalál sinam meesissâ gidah. Seehada namma buttah kurrunta: buttâ jannatal gactaah (moominiin kinnuk) buttâ saqiir deqsitta girai gacta (koros kinnuk).

وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَجَعَلَهُمۡ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ وَلَٰكِن يُدۡخِلُ مَن يَشَآءُ فِي رَحۡمَتِهِۦۚ وَٱلظَّٰلِمُونَ مَا لَهُم مِّن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٍ [٨]

8. Yalli faxinnay seehada inkih inki mara abak yeneeh islaam diinil tirri ken haak yen, kinnih immay Yalli isi ginók isih faxa mara isi racmatat culsaah (moominiin kinnuk) daalimiin (koros kinnuk) awlaytu maliiy, Yallih digaalák cateyna mali qhiyaamah ayró.

أَمِ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ أَوۡلِيَآءَۖ فَٱللَّهُ هُوَ ٱلۡوَلِيُّ وَهُوَ يُحۡيِ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ [٩]

9. Hinnak a koros Yallak kalah awla haysittee? Yalli usuk dibuk cakki awlaytuuy, usuk rabtem yaynuwwe kaadu usuk ummaanimil dudda-le.

وَمَا ٱخۡتَلَفۡتُمۡ فِيهِ مِن شَيۡءٖ فَحُكۡمُهُۥٓ إِلَى ٱللَّهِۚ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبِّي عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُ وَإِلَيۡهِ أُنِيبُ [١٠]

10. Sinaamey tuk itta elle way ya haytaanamih cokmi Yalla fanah gaca. Toh Yallaay, yi-Rabbiy elle kelta kinniih, Kaa fanah aduure (andabbe) keenik ixxic nabiyow.

فَاطِرُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ جَعَلَ لَكُم مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ أَزۡوَٰجٗا وَمِنَ ٱلۡأَنۡعَٰمِ أَزۡوَٰجٗا يَذۡرَؤُكُمۡ فِيهِۚ لَيۡسَ كَمِثۡلِهِۦ شَيۡءٞۖ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ [١١]

11. Yalli qaranwaa kee baaxó giné, sinaamey sin nafsik agabu siinih abeeh, lacak labim kee sayim siinih abe edde sin yaydarruh, tu Kay ceelo maliiy kaa celtám matan, Usuk yaabbiiy yabali.

لَهُۥ مَقَالِيدُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ وَيَقۡدِرُۚ إِنَّهُۥ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ [١٢]

12. Qaranwaa kee baaxô reedá Yalli leeh, racmat kee rizqhi mafaatic kay gabal yan, isih kah faxa marah rizqhi farakka haah, isih kah faxa maral ceyissi haa, Usuk diggaluk ummaanimil ixxiga-li.

۞ شَرَعَ لَكُم مِّنَ ٱلدِّينِ مَا وَصَّىٰ بِهِۦ نُوحٗا وَٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ وَمَا وَصَّيۡنَا بِهِۦٓ إِبۡرَٰهِيمَ وَمُوسَىٰ وَعِيسَىٰٓۖ أَنۡ أَقِيمُواْ ٱلدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُواْ فِيهِۚ كَبُرَ عَلَى ٱلۡمُشۡرِكِينَ مَا تَدۡعُوهُمۡ إِلَيۡهِۚ ٱللَّهُ يَجۡتَبِيٓ إِلَيۡهِ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِيٓ إِلَيۡهِ مَن يُنِيبُ [١٣]

13. Yalli siinih madqeh diinik Nuuc edde farriimeemiiy, nabiyow wacyih kol oobisneemiiy, Kaadu Ibraahimiiy, Muusaay, Qiisa edde farrimnem, islaam diini soolisaay kaal mabaxaa-baxsimina iyyaanama, nabiyow ken fan как secta diini Yallat agleyta haal yembeh, Yalli isi inkittinaane fanah isih faxa шага doora isi ginók kaadu isil yaduure mara tirri haa. linooh, isin sinni umá taamoomih galtó liton, nee kee sin fanat xaaw mayan külli тага le-taamal gaițe­ le qhiyaamah ayró. Yalli nee kee sin fan gaaboysclceh (askatteleeh), madaara kaâ fanah takke.

وَمَا تَفَرَّقُوٓاْ إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَهُمُ ٱلۡعِلۡمُ بَغۡيَۢا بَيۡنَهُمۡۚ وَلَوۡلَا كَلِمَةٞ سَبَقَتۡ مِن رَّبِّكَ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗى لَّقُضِيَ بَيۡنَهُمۡۚ وَإِنَّ ٱلَّذِينَ أُورِثُواْ ٱلۡكِتَٰبَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ لَفِي شَكّٖ مِّنۡهُ مُرِيبٖ [١٤]

14. Koros diinil ma-baxambaxsiminna ixxigah asmat keenih yemeeteek lakal akke waytek ken fanal yanih yan kuuxe-waynaan kee qinaadih caddok taturuk gexxaamah, kaadu nabiyow ku-Rabbik tookome qangará suge wannay muggaqsime waktï (qhiyaamah ayró kinnuk) fan digaalá keenik wadirroysaamal Yalli ken fan baxisak yen, keenik koroositeh yan mara sissikuk digaalaamat kaadu diggah Yalli ken lakal kitab nagarsiise mari (yahuud kee nasaara kinnuk) diinii kee iimaanak kaxxa agay-waagaa kee agaagulut yanin.

فَلِذَٰلِكَ فَٱدۡعُۖ وَٱسۡتَقِمۡ كَمَآ أُمِرۡتَۖ وَلَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَهُمۡۖ وَقُلۡ ءَامَنتُ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِن كِتَٰبٖۖ وَأُمِرۡتُ لِأَعۡدِلَ بَيۡنَكُمُۖ ٱللَّهُ رَبُّنَا وَرَبُّكُمۡۖ لَنَآ أَعۡمَٰلُنَا وَلَكُمۡ أَعۡمَٰلُكُمۡۖ لَا حُجَّةَ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَكُمُۖ ٱللَّهُ يَجۡمَعُ بَيۡنَنَاۖ وَإِلَيۡهِ ٱلۡمَصِيرُ [١٥]

15. Too massah yan diiniy Yalli ambiyah madqey ken edde farriime fan nabiyow sinaamah seecaay, eile amrisentennal diinil soolaay diggi elle ixxicaay nabiyow ken (koros kinnuk) kalbi fayxiixa makataatin Kaadu Yalli ambiyal kitoobak oobissi heem nummayseeh, sin fanal qadaalat abaamal amrisime keenik ixxic. Yalli ni-Rabbiiy sin Rabbi, nanu ninni meqe taamoomih galtó

وَٱلَّذِينَ يُحَآجُّونَ فِي ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا ٱسۡتُجِيبَ لَهُۥ حُجَّتُهُمۡ دَاحِضَةٌ عِندَ رَبِّهِمۡ وَعَلَيۡهِمۡ غَضَبٞ وَلَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدٌ [١٦]

16. Kaadu Yalli Nabii Mucammad Yalli kaa edde ruube diinil yangadde mari (koros kinnuk) sinam kaa oggolteeh yuslumeeniik lakal ken giddi Ken Rabbih xaqul deedala. kaadu addunyal Yallak naqbi ken amol yaniih akeeral gibdi digaalá-lon.

ٱللَّهُ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّ وَٱلۡمِيزَانَۗ وَمَا يُدۡرِيكَ لَعَلَّ ٱلسَّاعَةَ قَرِيبٞ [١٧]

17. Yalla kinni Qhuraan kee raqqate kitooba cakkil oobissem kaadu miidaan (qadli kinnuk) cakkil oobise sinam fan massal kaal meklaanam keh kaadu nabiyow iyyi koo yiysixxigeeh qhiyaamah uddur xayi way.

يَسۡتَعۡجِلُ بِهَا ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِهَاۖ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مُشۡفِقُونَ مِنۡهَا وَيَعۡلَمُونَ أَنَّهَا ٱلۡحَقُّۗ أَلَآ إِنَّ ٱلَّذِينَ يُمَارُونَ فِي ٱلسَّاعَةِ لَفِي ضَلَٰلِۭ بَعِيدٍ [١٨]

18. Qhiyaamah ayró nummaysewaa mari (koros kinnuk) tet mamaatah fayxit yasissikeh anqasah, nummayse marah tu-gactekii, teetik meesitaanaah, diggah cakki kinnim teetik yaaxigeenih. Oobbiyooy! Diggah qhiyaamal itta giddiya mari cakkik xer makot yanin.

ٱللَّهُ لَطِيفُۢ بِعِبَادِهِۦ يَرۡزُقُ مَن يَشَآءُۖ وَهُوَ ٱلۡقَوِيُّ ٱلۡعَزِيزُ [١٩]

19. Yalli isi naqoosah xuwawli kinni, isih faxa marah rizqhi farakka haah, Usuk qandeli, maysoli.

مَن كَانَ يُرِيدُ حَرۡثَ ٱلۡأٓخِرَةِ نَزِدۡ لَهُۥ فِي حَرۡثِهِۦۖ وَمَن كَانَ يُرِيدُ حَرۡثَ ٱلدُّنۡيَا نُؤۡتِهِۦ مِنۡهَا وَمَا لَهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِن نَّصِيبٍ [٢٠]

20. Abá taamat akeerâ galtó faxa numuh, kay taamah galtó kaah osisnah kaadu Abá taamat addunyâ galtó faxa numuh teetik kaah lownem kaah naceeh, kaadu usuk akeeral meqe galtóh maglab mali.

أَمۡ لَهُمۡ شُرَكَٰٓؤُاْ شَرَعُواْ لَهُم مِّنَ ٱلدِّينِ مَا لَمۡ يَأۡذَنۢ بِهِ ٱللَّهُۚ وَلَوۡلَا كَلِمَةُ ٱلۡفَصۡلِ لَقُضِيَ بَيۡنَهُمۡۗ وَإِنَّ ٱلظَّٰلِمِينَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ [٢١]

21. Hinnak a-koros agleytittey diinik Yalli idini kah aceeweem keenih madaqta maay lon? Kaadu tookome qangará suge wannay ken digaalá keenik wadirroysaamal Yalli ken fan baxisak yen keenik koroosite mará sissikuk digaaláamat. Diggaluk daalimiin (koros kinnuk) qansarissa digaalá- le qhiyaamah ayró.

تَرَى ٱلظَّٰلِمِينَ مُشۡفِقِينَ مِمَّا كَسَبُواْ وَهُوَ وَاقِعُۢ بِهِمۡۗ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فِي رَوۡضَاتِ ٱلۡجَنَّاتِۖ لَهُم مَّا يَشَآءُونَ عِندَ رَبِّهِمۡۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَضۡلُ ٱلۡكَبِيرُ [٢٢]

22. Nabiyow qhiyaamah ayró koros addunyal aben uma taamak ken geyta digaalák meesitah ken table woo digaalá keen il oobak, Nummayseeh meqe-taamoomi abbaasite marah tu-gactekii, jannatittê kaloolah addal у anin, usun sinni Rabbih xaqul faxxa haanam-lon. Toh kaxxa muxxó kinni.

ذَٰلِكَ ٱلَّذِي يُبَشِّرُ ٱللَّهُ عِبَادَهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِۗ قُل لَّآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ أَجۡرًا إِلَّا ٱلۡمَوَدَّةَ فِي ٱلۡقُرۡبَىٰۗ وَمَن يَقۡتَرِفۡ حَسَنَةٗ نَّزِدۡ لَهُۥ فِيهَا حُسۡنًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ شَكُورٌ [٢٣]

23. Too muxxó kinni Yalli isi naqoosay teemeneeh meqe taamoomi abitte elle ayti-kumusam (berrakisam). Nabiyow keenik ixxic; siinih aba seecol galtó sin messera marê xayni kacanih guran akke waytek. Kaadu maqaané abbaasite numuh, maqaanét maqaanc kaah osisna, diggah Yalli dambi-cabti-li, faato-li.

أَمۡ يَقُولُونَ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗاۖ فَإِن يَشَإِ ٱللَّهُ يَخۡتِمۡ عَلَىٰ قَلۡبِكَۗ وَيَمۡحُ ٱللَّهُ ٱلۡبَٰطِلَ وَيُحِقُّ ٱلۡحَقَّ بِكَلِمَٰتِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ [٢٤]

24. Hinnak a-koros Nabii Yallal dirab ginnaasite ittaa? nabiyow atu Yallal dirab ginnaasitinnitoy Yalli faxaamal ku sorkocó baxa alifak yen, Yalli deedal baysaah (duugaah), yani (cakki) diggoysah isi qangoorut (Qhuraan kinnuk). Diggaluk Yalli alilwâ (seehadâ sorkocô baxitte kinnuk) tanım yaaxigi tu kaak ma-qellitta.

وَهُوَ ٱلَّذِي يَقۡبَلُ ٱلتَّوۡبَةَ عَنۡ عِبَادِهِۦ وَيَعۡفُواْ عَنِ ٱلسَّيِّـَٔاتِ وَيَعۡلَمُ مَا تَفۡعَلُونَ [٢٥]

25. Yalla kinni isi naqoosak toobat (Yallal madaara) oggoltaah, umaaneenak qafu keenih abtam kaadu isin abba haytaanam yaaxigeh.

وَيَسۡتَجِيبُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَيَزِيدُهُم مِّن فَضۡلِهِۦۚ وَٱلۡكَٰفِرُونَ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدٞ [٢٦]

26. Kaadu yeemeneeh meqe taamoomi abbaasite marak ken meqe taamoomi Yalli keenik oggolaah, keenih ossah isi muxxoh. Korosuh tu-gactekii, gibdi digaalá-le qhiyaamah ayró.

۞ وَلَوۡ بَسَطَ ٱللَّهُ ٱلرِّزۡقَ لِعِبَادِهِۦ لَبَغَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَٰكِن يُنَزِّلُ بِقَدَرٖ مَّا يَشَآءُۚ إِنَّهُۥ بِعِبَادِهِۦ خَبِيرُۢ بَصِيرٞ [٢٧]

27. Yalli isi naqoosah rizqhi farakka hannay baaxô bagul caddok taturak yenen batrah. Kinnih ikkal, Yalli rizqhik isih faxam caggudul oobisa. Diggah Usuk isi naqoosak adda yaaxigi, yabali.

وَهُوَ ٱلَّذِي يُنَزِّلُ ٱلۡغَيۡثَ مِنۢ بَعۡدِ مَا قَنَطُواْ وَيَنشُرُ رَحۡمَتَهُۥۚ وَهُوَ ٱلۡوَلِيُّ ٱلۡحَمِيدُ [٢٨]

28. Kaadu dibuk Yalla kinni qaraanak rob oobissam ken edde yafqem keeh kaak yobboodeeniik lakal kaadu isi racmat (rob kinnuk) fixiixisah isi ginól Usuk awlaytuy faylaley isi naqoosah caagiida dacrisa kinni.

وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦ خَلۡقُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَثَّ فِيهِمَا مِن دَآبَّةٖۚ وَهُوَ عَلَىٰ جَمۡعِهِمۡ إِذَا يَشَآءُ قَدِيرٞ [٢٩]

29. Kaadu kay astootik kay Nabiinaa kee kay dudda tascassem qaranwaa kee baaxô ginooy, ken nammayih addal mutuccu taamak fixiixiseemi kaadu Usuk isih faxa waqdi rabeeniik lakal qhiyaamah ayró ken gaaboysuh dudda-le.

وَمَآ أَصَٰبَكُم مِّن مُّصِيبَةٖ فَبِمَا كَسَبَتۡ أَيۡدِيكُمۡ وَيَعۡفُواْ عَن كَثِيرٖ [٣٠]

30. Kaadu sinaamey baláa kee musiibak sin xagga haytam toh sin gaboobi bahteemi dambittek kaadu Yalli maggoomuk qafu siinih aba umaaneenak.

وَمَآ أَنتُم بِمُعۡجِزِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِۖ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٖ [٣١]

31. Kaadu isin Yallih digaalák tassaqqó hinniton baaxô bagul, kaadu Yallak kalah awlaytu mantoonuuy, cateyna mantón.

وَمِنۡ ءَايَٰتِهِ ٱلۡجَوَارِ فِي ٱلۡبَحۡرِ كَٱلۡأَعۡلَٰمِ [٣٢]

32. Kaadu kay astootik kay dudda tascassem badal qaleelá ceelak gexa dawaaniki.

إِن يَشَأۡ يُسۡكِنِ ٱلرِّيحَ فَيَظۡلَلۡنَ رَوَاكِدَ عَلَىٰ ظَهۡرِهِۦٓۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّكُلِّ صَبَّارٖ شَكُورٍ [٣٣]

33. Yalli faxinnay caacay eyseddi heeh, dawaanik baddi bagul lalak asak yen. Diggah tohut Yallih dudda tascasse astooti tan ummaan kaxxa sabriliy faatoleh.

أَوۡ يُوبِقۡهُنَّ بِمَا كَسَبُواْ وَيَعۡفُ عَن كَثِيرٖ [٣٤]

34. Hinnay ken (dowaanik kinnuk) finqisak yen sutiyyat (xuumiyyat) tet mari abe dambih sabbatah. Kaadu Yalli maggo dambittek qafu keenih aba.

وَيَعۡلَمَ ٱلَّذِينَ يُجَٰدِلُونَ فِيٓ ءَايَٰتِنَا مَا لَهُم مِّن مَّحِيصٖ [٣٥]

35. Kaadu ni-inkittinaane tascasse astooti tangadde koros taaxagay Yallih digaalák kudmá aallewaanaah, eleelitan rike aalle waanam usuk aben dambii kee koroosannul ken digaalám faxek.

فَمَآ أُوتِيتُم مِّن شَيۡءٖ فَمَتَٰعُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۚ وَمَا عِندَ ٱللَّهِ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَلَىٰ رَبِّهِمۡ يَتَوَكَّلُونَ [٣٦]

36. Sinaamey tuk siinih ontocowwimmi ittem maaluu kee xaylooy wohuk kalah taniimik is addunyâ manoh massamaqqaay, Yallih xaqul galtók tanim kayrih teetik tayseeh raqtah, Yallaa kee kay farmoytit nummayseeh sinni Rabbil kelta marah.

وَٱلَّذِينَ يَجۡتَنِبُونَ كَبَٰٓئِرَ ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡفَوَٰحِشَ وَإِذَا مَا غَضِبُواْ هُمۡ يَغۡفِرُونَ [٣٧]

37. Kaadu kaxxa dambittee kee qaxuma umaaneenak yaxxeereeniih, umam keenil baaha тага yinqibe ken tekkek qafu keenih aba mara.

وَٱلَّذِينَ ٱسۡتَجَابُواْ لِرَبِّهِمۡ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَأَمۡرُهُمۡ شُورَىٰ بَيۡنَهُمۡ وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ [٣٨]

38. Kaadu sinni Rabbih seeco oggoleeh, salat soolise maray sinni caagid sinni fanal malah-leeh, Nanu keenih neceemik tu yacee mara kinnon.

وَٱلَّذِينَ إِذَآ أَصَابَهُمُ ٱلۡبَغۡيُ هُمۡ يَنتَصِرُونَ [٣٩]

39. Kaadu dulmi ken xage kaa tekkek usun ken yudlume maral cane gacsitaah koosita mara kinnon caddok keenit tatre kalah Yallih gital.

وَجَزَٰٓؤُاْ سَيِّئَةٖ سَيِّئَةٞ مِّثۡلُهَاۖ فَمَنۡ عَفَا وَأَصۡلَحَ فَأَجۡرُهُۥ عَلَى ٱللَّهِۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلظَّٰلِمِينَ [٤٠]

40. Kaadu umaanê galtó tet ceela canê gacsa-lc ossekalah, tokkel qafu abeeh isee kee qaduwwi (naqboyti) fan bicse numuh kay galtó Yallal tan. Diggaluk Usuk dulmi-abá makicna.

وَلَمَنِ ٱنتَصَرَ بَعۡدَ ظُلۡمِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ مَا عَلَيۡهِم مِّن سَبِيلٍ [٤١]

41. Kaadu kaa yudlumeeniik lakal cane gacsite num kaa yudlume maral toysa woo maray isi cane gacsite elle kataatan giti mayan digaaláh.

إِنَّمَا ٱلسَّبِيلُ عَلَى ٱلَّذِينَ يَظۡلِمُونَ ٱلنَّاسَ وَيَبۡغُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّۚ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ [٤٢]

42. Cagalah katayyuu kee digaalá elle tanim sinam yadlumeeh, baaxô bagul cakki maliinoh caddok tatra тага umaanet, woo mari qansarissa digaalá-le qhiyaamah ayró.

وَلَمَن صَبَرَ وَغَفَرَ إِنَّ ذَٰلِكَ لَمِنۡ عَزۡمِ ٱلۡأُمُورِ [٤٣]

43. Kaadu sinam kaal bahta adáa kee umaanel yisbireeh, woo marah qafu abe num diggaluk toh fayla- le taamoomiy faatitiyya-ley Valii sinam elle amriseeh, galtó-le kinni usuk abem.

وَمَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِن وَلِيّٖ مِّنۢ بَعۡدِهِۦۗ وَتَرَى ٱلظَّٰلِمِينَ لَمَّا رَأَوُاْ ٱلۡعَذَابَ يَقُولُونَ هَلۡ إِلَىٰ مَرَدّٖ مِّن سَبِيلٖ [٤٤]

44. Kaadu Yalli tirtô gitak makkoyse num baaheh yan umaaneh sabbatah hebeltoh awlaytuy ise-cataah cakki gital tirri ise haa mali Yallak sarrah Kaadu nabiyow koros digaalá tabic waqdi addunyâ gacimih giti maay yan axcih ken abletto sinni Rabbik.

وَتَرَىٰهُمۡ يُعۡرَضُونَ عَلَيۡهَا خَٰشِعِينَ مِنَ ٱلذُّلِّ يَنظُرُونَ مِن طَرۡفٍ خَفِيّٖۗ وَقَالَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّ ٱلۡخَٰسِرِينَ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ وَأَهۡلِيهِمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۗ أَلَآ إِنَّ ٱلظَّٰلِمِينَ فِي عَذَابٖ مُّقِيمٖ [٤٥]

45. Kaadu nabiyow ama koros girál xayyowsiman waqdi, mangacannah (rammit kinnuk) meesitak boola-le wagittoh girâ fanah wagitah ken table conxok gexxaamah, kaadu yeemene mari jannatti addal anuk korosut finqak takkem yablen waqdi, diggah finqittem qhiyaamâ saaku sinni nafsii kee sinni buxah шага girâ culimil finqise mara iyyan, oobbiya diggaluk koros qhiyaamah ayró aggiriqqe sinni digaaláy amok keenik kate waytah addat yanin.

وَمَا كَانَ لَهُم مِّنۡ أَوۡلِيَآءَ يَنصُرُونَهُم مِّن دُونِ ٱللَّهِۗ وَمَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِن سَبِيلٍ [٤٦]

46. Kaadu a koros qhiyaamah ayró Yallih digaalák ken catta awlaytit mali Yallak kalah, edde tanih tan koroosannih sabbatah Yalli makkoyse num addunyal cakki kaa gudduysa gita maliiy, akeeral jannat kaa gudduysa gita mali.

ٱسۡتَجِيبُواْ لِرَبِّكُم مِّن قَبۡلِ أَن يَأۡتِيَ يَوۡمٞ لَّا مَرَدَّ لَهُۥ مِنَ ٱللَّهِۚ مَا لَكُم مِّن مَّلۡجَإٖ يَوۡمَئِذٖ وَمَا لَكُم مِّن نَّكِيرٖ [٤٧]

47. A korosey sinni Rabbih seeco oggola kaal taamineenimil, Yallih kabuk ayróy (qhiyaamah ayró kinnuk) num gacsam duude waa siinit tamaatek naharal. Woo ayró Yalli tet baaheek wadir eleelittan rike manton Yallih digaalák kaadu abten dambi tangaddeenim maduddan.

فَإِنۡ أَعۡرَضُواْ فَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ عَلَيۡهِمۡ حَفِيظًاۖ إِنۡ عَلَيۡكَ إِلَّا ٱلۡبَلَٰغُۗ وَإِنَّآ إِذَآ أَذَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِنَّا رَحۡمَةٗ فَرِحَ بِهَاۖ وَإِن تُصِبۡهُمۡ سَيِّئَةُۢ بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيهِمۡ فَإِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ كَفُورٞ [٤٨]

48. Koros Yallal yaamineenimil derre cabte tet tekkek toysa nabiyow nanu koo maruubinnino ken taama dacrissuh gudduysiyyak sah kol tanım matan kaadu nanu diggaluk seehadaytuh Ni-xaquk yan niqmat kaah neceeh tet kaa tammosna waqdi teetit wallitaah umaané ken xagta waqdi dambik ken gaboobi bahteemih sabbatah, toysa diggah seehadayti kaxxa angodda-li.

لِّلَّهِ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ يَخۡلُقُ مَا يَشَآءُۚ يَهَبُ لِمَن يَشَآءُ إِنَٰثٗا وَيَهَبُ لِمَن يَشَآءُ ٱلذُّكُورَ [٤٩]

49. Qaranwaa kee baaxooy ken nammayih addal taniimih reedá inkih Yalli le. Ginók Yalli isih faxam gina isih kah faxa marah say-xayló yaceeh isih kah faxa marah lab-xaylo yacee isi naqoosak.

أَوۡ يُزَوِّجُهُمۡ ذُكۡرَانٗا وَإِنَٰثٗاۖ وَيَجۡعَلُ مَن يَشَآءُ عَقِيمًاۚ إِنَّهُۥ عَلِيمٞ قَدِيرٞ [٥٠]

50. Hinnay kah faxa marah lab-xayloo kee say-xayló inkih keenih yacee, isih faxa mara maxalaytit keenik aba, Yalli diggaluk usuk ginam yaaxigi ginam faxam ginaamah dudda-li.

۞ وَمَا كَانَ لِبَشَرٍ أَن يُكَلِّمَهُ ٱللَّهُ إِلَّا وَحۡيًا أَوۡ مِن وَرَآيِٕ حِجَابٍ أَوۡ يُرۡسِلَ رَسُولٗا فَيُوحِيَ بِإِذۡنِهِۦ مَا يَشَآءُۚ إِنَّهُۥ عَلِيٌّ حَكِيمٞ [٥١]

51. Kaadu seehadayti Yalli kaä lih yaabam matakkaay mabicta Yalli kaal oobise wacyi akke waytek, hinnay Yalli reebuk derreek kaalluk yaaba kaa akke waytek, hinnay farmoyta (jibriil kinnuk) ruubaah Yalli faxam Yallih idinih wacyih kaal oobisam akke waytek. diggah Usuk fayya-li naggaara.

وَكَذَٰلِكَ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ رُوحٗا مِّنۡ أَمۡرِنَاۚ مَا كُنتَ تَدۡرِي مَا ٱلۡكِتَٰبُ وَلَا ٱلۡإِيمَٰنُ وَلَٰكِن جَعَلۡنَٰهُ نُورٗا نَّهۡدِي بِهِۦ مَن نَّشَآءُ مِنۡ عِبَادِنَاۚ وَإِنَّكَ لَتَهۡدِيٓ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ [٥٢]

52. Kaadu tonnaah kok duma sugte ambiyal wacyi kah oobisne innah nabiyow ama Qhuraanay Ni- xaquk yani wacyih kol oobisne, kitab kee iimaan kinnim aaxaguk masuginnito nabiyow ama Qhuraan kol oobak duma, kinnih ikkal ama Qhuraan diifuy Ni-naqoosak Ninnih fanna mara tirri edde hayna kaa abne kaadu diggah atu nabiyow massa-le gita sinaamah tascassee (islaamaninnâ diini kinnuk).

صِرَٰطِ ٱللَّهِ ٱلَّذِي لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۗ أَلَآ إِلَى ٱللَّهِ تَصِيرُ ٱلۡأُمُورُ [٥٣]

53. Woh qaranwal tanim kee baaxól taniimih reedá inkih-le Yallih gita kinni. Sinaamey oobbiyooy! Siinih meqem takku hinnay siinih umam takku ellecaboh Caagiidá inkih Yallâ fan gacta.